Pachisi

Praktische info

Spelsoort: bordspel
Spelduur: 45'
Aantal spelers: 2-4
Jaar van uitgifte: ... ?
Uitgegeven bij Senet
Prijs: geschonken door Senet

Eerste indrukken

Voor mij ligt een prachtig geweven, veelkeurig tasje. Ik kan mij nauwelijks voorstellen hier een gezelschapsspel te zullen vinden. Wat wij van Senet ondertussen al weten is dat al hun spelmateriaal uitzonderlijk mooi is.
Pachisi is een oud spel, afkomstig uit India. Het wordt nog veel gespeeld ter plaatse en wordt zelfs het nationale bordspel van India genoemd. De naam Pachisi komt van het Indiase woord voor "vijfentwintig": het hoogste aantal punten, dat men kan gooien met de als dobbelstenen gebruikte kaurischelpen.

Waardering

Originaliteit	Visuele afwerking	Speelplezier
{extravote 1}	{extravote 2}	{extravote 3}

Spelmateriaal

een spelkruis
- iedere arm bestaat uit 3 kolommen met 8 vakjes
- per arm zijn 3 vakjes met een kruis gemarkeerd (kastelen)
- het midden van een arm is de char of thuisweg
- het midden van het kruis is de charkoni
4 x 4 spelstukken (rood-groen-zwart-geel)
6 kaurischelpen (Pachisi)
2 dobbelhoutjes (Chaupar)
spelregels
opbergzakje

Korte beschrijving

Het spel kan gespeeld worden met twee, drie of vier spelers. Het interessantste is met 4: men speelt 2 tegen 2, met de partners tegenover elkaar. De pionnen worden in de Charkoni geplaatst. Iedere speler gooit met de kauri’s om te bepalen wie begint. Het is de bedoeling de 4 pionnen vanuit de Charkoni via de middenkolom van de kruisarm waar men voor zit, naar de kruisuiteinden te bewegen. Vervolgens leggen de pionnen een weg af langs de buitenkolommen van de armen tegen de klok in, om uiteindelijk via de middenkolom van de

oorspronkelijke kruisarm naar de Charkoni terug te keren. Van het ogenblik dat ze terug op deze middenkolom komen, worden zij op hun zijkant gelegd om ze te onderscheiden van de startende pionnen. Wanneer 1 van de partners zijn 4 pionnen in de Charkoni heeft, spelen beide partners met de overblijvende pionnen verder. De partners die als

eerste al hun pionnen in de Charkoni brengen, zijn de winnaars. Indien het spel met 2 of 3 wordt gespeeld , is de winnaar hij die als eerste alle eigen pionnen in de Charkoni heeft.

Spelervaring

Voorbereiding

Dit spel vraagt weinig voorbereiding. gewoon het spel openleggen. de pionnen in het midden van het kruis (Charkoni) zetten. De 6 kaurischelpjes klaarleggen.

De combinatie van de kaurischelpjes bepaalt hoeveel stappen je mag verplaatsen:

aantal mondjes omhoog	aantal zetten
6	6	bonusworp
5	5
4	4
3	3
2	2
1	10	bonusworp
0	25	bonusworp

Het spel

De eerste pion van iedere speler mag al bij de eerste worp de Charkoni verlaten. De volgende pionnen mogen enkel bij een bonusworp de Charkoni verlaten. Als een pion landt op een vakje dat bezet is door een vijandelijke pion, dan wordt de vijandelijke pion geslagen en moet hij naar de Charkoni terugkeren. De speler die slaat, krijgt een extra beurt. Een pion die op een kasteel staat, is beschermd en kan niet geslagen worden. Een speler (of de partners) kan (kunnen) een blokkade oprichten door een vakje met twee of meer pionnen te bezetten (maximaal 4). Deze blokkade kan door een enkele pion of door een blokkade geslagen worden (behalve op de kastelen). Passeren kan enkel door een andere blokkade. Een blokkade kan als een geheel het aantal vakjes van de worp verder gaan. Ze kan ook op gelijk welk moment gesplitst worden. Bewegen is niet verplicht, men kan beslissen na de kauriworp niet te spelen, bijvoorbeeld om in de bescherming van een kasteel te blijven of om zijn partner te helpen. Een veel toegepaste tactiek is te blijven staan op het kasteel op het einde van de derde arm en te wachten tot men 25 gooit, zodat men zonder risico de pion kan binnenbrengen in de Charkoni. Men mag een tweede keer rond het bord gaan. Dit kan interessant zijn om de partner te helpen. Om in de Charkoni te belanden, moet men het juiste aantal gooien (let wel, men kan geen 1 gooien !). Men kan zijn beurt overslaan.

Mijn ervaring

Pachisi doet mij sterk denken aan Mens-erger-je-niet en op boardgamegeek wordt het ook in een adem genoemd. Ik heb dat populaire spel honderden keren gespeeld in mijn kinderjaren. Maar ik moet zeggen dat pachisi mij veel beter bevalt. Het gebruik van de kaurischelpjes is goed gevonden. Je hebt zo één mogelijkheid meer dan met een standaard dobbelsteen, namelijk zeven. Speciaal is dat het aantal zetten, één, niet voorkomt. Goed om weten want dat schept mogelijkheden om blokades op te zetten. Je kan het spel spelen met 2 personen of drie personen en dan speel je individueel. Met vier spelers wordt het interessant, dan speel je met een partner die je kan helpen met blokades of als al zijn spelstukken binnen zijn met het verplaatsen van uw stukken. Door de verplaatsingsmogelijkheid van 10 en 25 zetten kan het spel heel snel kantelen, denk dus maar niet te snel dat je gewonnen bent.

Het spelmateriaal is gewoon prachtig. Mooie exotische kleuren die je meteen meenemen naar het zeer kleurrijke India. Dat de kaurischelpjes echt zijn bewijst dat er na een tiental spelrondes nog steeds zand uit komt gerold.

Weten dat het spel sinds duizend jaren gespeeld wordt in india doet wat met een mens. Ik denk dat veel spelontwerpers hier heel jaloers op kunnen zijn en enkel maar kunnen dromen over hun spel dat nog op de speltafel komt in het jaar 3010.

Markant detail...

De grote Mogol, keizer Akbar de Grote speelde in de zestiende eeuw pachisi in de open lucht, op een enorm spelbord. Van ingelegde marmeren platen waren de speelvelden gemaakt. In het midden van het speelveld zaten op een verhoging de keizer en zijn hovelingen. Haremslavinnen werden gebruikt als speelstukken, gekleed in de vier kleuren van het spel: rood, geel, groen en zwart.